Sebze ve Meyve Arasında Ne Fark Var?

İlkokula gitmeden evvel yiyip içtiğimiz şeylere dair bir ayrım oluşmuştu kafamızda. Anne-babamız öğretmişti. Bunlar içinde sebze ve meyve de vardı. Hatta mutfak tanımı diyeceğimiz şekilde sebze ve meyve arasındaki farkı da öğrenmiştik; pişirilenler sebze, pişirilmeyenler ise meyve. Eğitim sistemimizde bir yöntem vardır: ilk etapta bir şeyler yüzeysel olarak öğretilir. Hatta bu yüzeysellik içinde hata barındırır. O şekilde öğrencinin kafasına kodlanır. İlerleyen sınıflarda ise öğretmenler o bilgiyi yanlışlar ve “anlayabilmeniz için öyle anlatıldı” derler. Ama bu yanlıştır. Taze zihne bir kere giren, iyice yerleşen o bilginin yerini başka bir bilgiye terk etmesi oldukça zordur. Bu yüzden ilkokul öğretmenimiz de bize “sebze pişirilir, meyve pişirilmez” diye öğretti. Nasılsa Fen Bilgisi derslerinde doğrusunu ve daha detaylısını öğrenecektik. Ama çoğumuz öğrenemedik. Aradaki farkı kavrayamadık. Bugün bile hala doğrusunu öğrensek bile önümüze çıkan bir yiyeceği sınıflandırmakta zorlanırız. Hadi şu farka bir daha bakalım mı? Sebze ve meyvenin ne olduğunu bir daha öğrenmeyi deneyelim…

Meyve ile başlayalım:

Meyve, bitkinin ovaryumunun olgunlaşmış halidir. Yani bitkinin üremesi amacıyla çiçeğin değişime uğramasıyla oluşmuş ve bu üreyici özelliği içinde barındıran tohumları taşıyan bir yapıdır.

Sebze ile devam edelim:

Sebze, bitkinin yenebilen diğer kısımlarıdır. Yapraklar, kök, sap vs. Marul, maydanoz yapraktır mesela. Karnabahar, brokoli, pırasa saptır. Patates, havuç, turp, kereviz ise köktür.

Kısaca meyve denilen şey bitkinin tohumlarını taşır. Ve toprağa ektiğinizde o bitkiyi yeniden elde edebilirsiniz. Ve bu bitkinin varlığını devam ettiren ana parçası olduğu anlamına gelir. Sebze ise yan ve önemsiz parçalardır. Kök, sap, yaprak bitkinin uzantılarıdır. Toprağa ekildiğinde yeni bir bitki vermezler.

Bu tanımlara göre; sebze olarak bildiğimiz salatalık, domates, patlıcan gibi yiyecekler meyvedir örneğin. İçlerinde tohum taşırlar ve bitkinin çiçeğinde çıkarlar. Haliyle ekildiğinde yeni bitki üretirler. Bazı kökler toprağa ekildiğinde ürün verir. Ama bu onun meyve olduğunu göstermez. Çünkü üreme amaçlı bir şekilde ortaya çıkmamıştır. Görevi besin depolamaktır.