Aynı Mı, Farklı Mı? Antre ve Sofa

Her mimari yapının çeşitli bölümleri vardır. Ve bunlar farklı mimari kavramlar ile ifade edilirler. Cumba, hol, antre ve sofa gibi. Bazıları her evde bulunan genel kısımlar olduğu gibi bazıları kimi evlerde bulunan, mimari üsluba göre farklılık arz eden bölmelerdir. Biz bu yazımızda antre ve sofayı ele alacak, aralarındaki farklara kısaca göz atacağız.

Antre kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiş. Telaffuzu olduğu şekliyle kullanmışız. Tam Türkçe karşılığı “giriş” olsa da bunun mimari anlamda kullanılması pek mümkün olmadığı için antre kavramı konvansiyonel bir yapı kazanmış. Sofa kelimesi ise aslı itibari ile Arapça. Ana dilinde kerevet, sedir, bank, sıra gibi anlamlara gelmekle beraber, antik tiyatrolardaki oturma sırası için de kullanılır. Yine aynı telaffuz ile dilimize geçmiş. Tam Türkçe bir karşılığı yok.

Antrenin sözlük anlamı; bina ya da dairelerin giriş bölümüdür. Yine sofanın da sözlük anlamı; evde kapıların açıldığı genişçe yerdir. Bu açıdan iki kelimenin de eş anlamlı olduğu düşünülebilir. Ama aralarındaki temel fark sofanın evin başka yerleri için de kullanılmasındadır. Ve aynı zamanda sofanın mimari olarak da antreden farklı bir üsluba sahip olmasındadır.

Antre genelde klasik kapı girişleri için kullanılır. Küçüktür. Dardır. Daha çok hole benzer. Portmanto, ayakkabılık, dresuar gibi her eve lazım olan gereçler buraya koyulur. Bu her ne kadar sofa için de geçerli olsa da, sofa aynı zamanda oturmaya müsait bir dekora sahiptir. Yani antre koltuk koyularak, oda gibi kullanılmaya müsait değildir. Fakat sofa bunu için uygundur. Sofanın bir diğer farkı da evlerin önündeki balkon, camilerin giriş kapılarının sağ-sol kısımlarında yer alan mekanlar için de kullanılmasıdır. Ülkemizde genel olarak sofa denince oda kapılarının açıldığı, oturmaya müsait, geniş çaplı bir antre akla gelir.